Beşiktaş Bereket Jimnastik Kulübü'nün Kuruluşu
Osmanli imparatorlugu'nun çöküs dönemiydi artik. Koca dev yavas yavas eriyor, bitiyordu sanki. Ve devir Abdülhamit devriydi.
Iste böyle bir ortamda Türkiye'nin ilk spor kulübü olan Besiktas Bereket Jimnastik Kulübü kurulur. Kulüp, sayilari 26'yi bulan bir genç grup tarafindan Serencebey semtinde, 1903 yilinin Mart ayinda, sporun bir suç, bir kabahat olarak kabul edildigi bir zamanda, her türlü risk göz önüne alinarak Medine-i Münevvere Muhafizi Seyhülharem Osman Pasa'nin konaginda kurulur.
Kulübün kuruculari: Hüseyin Bereket, Mehmet Samil (Sapli), Ahmet Fetgeri (soldaki resimde görünen), Mehmet Ali Fetgeri, Nazim Nazif (Ander), Tayyareci Fethi Bey, Behçet Bey, Haydar Bey, Sevket Cenani Bey, Mahmut Naci Bey, Cami Baykurt ve Serafettin Bey.
Ilk idare heyeti:
Baskan (Reis): Samil Osman Bey
Genel Sekreter (Umumi Kâtip): Hüseyin Bereket Bey
Spor Hocalari: Mehmet Ali Fetgeri, Ahmet Fetgeri Bey, Nazim Nazif Bey.
Kulübün Adının Değiştirilmesi
Gösterilen faaliyetler Osmanli sarayinda kusku yaratiyordu. Saray ajanlari bos durmayip gencleri Abdülhamit'e bile sikayet etmislerdi. Bu jurnallemenin sonucunda bir gün, Ahmet Fetgeri ve arkadaslari yorucu bir antreman sonrasi Osmanpasa Konagi'ndan çiktiktan sonra zaptiyeler tarafindan tutuklanip Hasan Pasa Karaklu'na götürülmüslerdi. Kendilerinin zindanlara atilacagini düsünürken, saray çevrelerine olan yakinliklari sayesinde serbest birakilmislar, ama bir daha yaptiklari faaliyetleri tekrarlamamalari kendilerinden istenmisti.
Kurtulmuslardi ama bu ise köklü bir çözüm bulmalari gerekiyordu. Saray çevrelerindeki baglantilarini kullanarak fikir danismaya baslamislardi. Sonunda Abdülhamit'in yaveri Mehmet Bey soruna çözüm bulmustu. Besiktas Bereket Jimnastik Kulübü adi degistirilecekti. Zira jimnastik kulübü kurmak suçtu. Bu tavsiye üzerine hemen toplanildi ve kulübün adi Osmanli Besiktas Terbiye-i Bedeniye Mektebi olarak degistirildi.
Artik is Mehmet Bey'e ve Abdülhamit'in kusçubasisi Behçet Bey'e kalmisti. Onlar da Abdülhamit'e yeni kurulan mektebin sporlarin yapilacagi, insan sagligina yararli bir yer oldugunu söylediler. Abdülhamit en güvendigi iki adamina inandi. Ve böylece de Besiktas'li gençler çalismalarini daha rahat ve korkusuzca sürdürmeye basladilar. Zamanla Abdülhamit'in en yakinlari bile kulübe katilmaya basladilar.
Kulübün Resmiyet Kazanması
23 Temmuz 1908'de mutlakiyet dönemi bitmis, mesrutiyet ilan edilmisti. Bu insanlarin daha da özgürlesmesi, dolayisiyla da daha rahat spor yapabilmeleri, bir araya gelebilmeleri demekti.
3 Agustos 1909'da da Cemiyetler Kanunu çikarildi. Ayni yil içersinde Tepebasi Kislik Tiyatrosu'nda Beyoglu Mutasarrifi Muhittin Pasa'nin öncülük ettigi spor bayrami yapiliyordu. Azinliklarin kurduklari kulübler oradaydi. Dört Rum kulübü ilgi çekiyordu. Fakat bayramda bir tek Türk spor kulübü yoktu. Sadece birkaç Türk zabiti davetliydi. Ve onlarin arasinda Besiktas'li Refik, Mazhar, ve Fuat Bey'ler de vardi.
Muhittin Pasa spor yapan gençleri hayranlikla izledi, zaman zaman da alkisladi. Dayanamadi, "Su gençleri gipte ile izliyorum. Surada bir Türk kulübü neden yok? Halbuki bir kulübümüzü de törende görmeyi ne kadar arzu ederdim, bilemezsiniz." dedi.
Fuat Bey atildi:
- Pasam, aslinda 6 yildan beri Besiktas'ta böyle bir kulüb var. Ama biliyorsunuz ortami. Çalismalar gizli yapildi. Eger izin verirseniz...
- Yaa... Neden benim haberim yok? Hemen harekete geçilsin. Her türlu yardima hazirim. Vakit kaybetmeden gidin ve bana istidayi getirin.
Bunu takiben hemen toplandilar. Artik mektep olmayip kulüp olduklarina dair bir karari onayladiktan sonra da adlarini Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü olarak degistirdiler.
Fuat Balkan ve Umumi Katip Hüsnü Bey Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü'nün nizamnamesini hazirladi. Mazhar Kazanci istidayi imzaladi. Istida Beyoglu Mutassarrifligi'nin Cemiyetler Defteri'nin 468. sayfasina 26 Ocak 1326 (1910 miladi) tarih ve 1760 numarayla kaydedildi. Ve tasdik edilen 185 sayili tescil belgesi verildi.
Sükrü Pasa baskanliginda olusturulan ilk resmi yönetim kurulunda su isimler yer aliyordu: Ziyaein Karamürsel, Sevket Cenani, Ahmet Pasa, Mazhar Kazanci, Fuat Balkan, Ahmet Fetgeri, Mehmet Ali Fetgeri, Hüseyin Hüsnü.
Besiktas, Cemiyetler Kanunu'nun kabülünden sonra resmiyet kazanmis ilk Türk spor kulübü olarak tarihe geçti. Besiktas semtinin Akaretler bölgesinde Sair Nedim Caesi'ndeki Sulh Mahkemesi binasi lokal olarak belirlendi. Ancak burasi küçük olup kulüp hizla büyüyordu.
Daha sonra Akaretler'deki 84 numarali binaya tasinildi. Binanin arkasi tam 600 altin harcanarak spor sahasi yapildi. Malzemeler alindi. Kulüp artik tesis ve lokale de kavusmustu.
Neden Siyah-Beyaz ?
Balkan savasindan Osmanli imparatorlugu yenik cikmisti. Koskoca Balkan topraklari artik yoktu. Ülkede bu durum büyük üzüntü yaratti. Özellikle gençler savasin sonucunu uzun süre kabullenemediler. Bu ortamda, adi daha sonra Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü olarak degistirilen kulübün üyeleri Balkan savaslarinda verilen kayiplarin anisina renkleri içinde bulunan kirmiziyi siyaha çevirmeye ve Balkan topraklari geri alinincaya kadar spor alanlarinda siyah-beyaz renklerle mücadele vermeye karar verirler.
Ama ondan sonraki yillarda Balkan topraklari geri alinamadigindan Besiktas'in renkleri kirmizi-beyaz'a döndürülmeden siyah-beyaz olarak kalir.
Arabacılar Takımı Değil, Arabalılar Takımı
Ahmet Fetgeri Bey'in agzindan :
"Her bir devrin ileri gelenlerinin çocuklari olan pasazadeler, idman mahalli olan Osman Pasa Konagi'na gidip gelirken Dolmabahçe Saray arabalarindan istifade etmeye baslamislardi. Her hareketin goze battigi ve dedikodu mevzugu oldugu o günlerde yapilan bu seyahatler, halkin arkadaslarimiza "Saray arabalariyla gezen gençler", "Saray arabalilar" ve "ARABALILAR" seklinde isimler takmalarina sebep olmustur. O zamanlar samimi ve sicak bir ifadenin mahsulü olan bu tabirler, her halde zaman geçtikçe rakip taraftarlarca istismar edilerek "ARABACILAR" olarak degismis olacak..."
Osmanli imparatorlugu'nun çöküs dönemiydi artik. Koca dev yavas yavas eriyor, bitiyordu sanki. Ve devir Abdülhamit devriydi.
Iste böyle bir ortamda Türkiye'nin ilk spor kulübü olan Besiktas Bereket Jimnastik Kulübü kurulur. Kulüp, sayilari 26'yi bulan bir genç grup tarafindan Serencebey semtinde, 1903 yilinin Mart ayinda, sporun bir suç, bir kabahat olarak kabul edildigi bir zamanda, her türlü risk göz önüne alinarak Medine-i Münevvere Muhafizi Seyhülharem Osman Pasa'nin konaginda kurulur.
Kulübün kuruculari: Hüseyin Bereket, Mehmet Samil (Sapli), Ahmet Fetgeri (soldaki resimde görünen), Mehmet Ali Fetgeri, Nazim Nazif (Ander), Tayyareci Fethi Bey, Behçet Bey, Haydar Bey, Sevket Cenani Bey, Mahmut Naci Bey, Cami Baykurt ve Serafettin Bey.
Ilk idare heyeti:
Baskan (Reis): Samil Osman Bey
Genel Sekreter (Umumi Kâtip): Hüseyin Bereket Bey
Spor Hocalari: Mehmet Ali Fetgeri, Ahmet Fetgeri Bey, Nazim Nazif Bey.
Kulübün Adının Değiştirilmesi
Gösterilen faaliyetler Osmanli sarayinda kusku yaratiyordu. Saray ajanlari bos durmayip gencleri Abdülhamit'e bile sikayet etmislerdi. Bu jurnallemenin sonucunda bir gün, Ahmet Fetgeri ve arkadaslari yorucu bir antreman sonrasi Osmanpasa Konagi'ndan çiktiktan sonra zaptiyeler tarafindan tutuklanip Hasan Pasa Karaklu'na götürülmüslerdi. Kendilerinin zindanlara atilacagini düsünürken, saray çevrelerine olan yakinliklari sayesinde serbest birakilmislar, ama bir daha yaptiklari faaliyetleri tekrarlamamalari kendilerinden istenmisti.
Kurtulmuslardi ama bu ise köklü bir çözüm bulmalari gerekiyordu. Saray çevrelerindeki baglantilarini kullanarak fikir danismaya baslamislardi. Sonunda Abdülhamit'in yaveri Mehmet Bey soruna çözüm bulmustu. Besiktas Bereket Jimnastik Kulübü adi degistirilecekti. Zira jimnastik kulübü kurmak suçtu. Bu tavsiye üzerine hemen toplanildi ve kulübün adi Osmanli Besiktas Terbiye-i Bedeniye Mektebi olarak degistirildi.
Artik is Mehmet Bey'e ve Abdülhamit'in kusçubasisi Behçet Bey'e kalmisti. Onlar da Abdülhamit'e yeni kurulan mektebin sporlarin yapilacagi, insan sagligina yararli bir yer oldugunu söylediler. Abdülhamit en güvendigi iki adamina inandi. Ve böylece de Besiktas'li gençler çalismalarini daha rahat ve korkusuzca sürdürmeye basladilar. Zamanla Abdülhamit'in en yakinlari bile kulübe katilmaya basladilar.
Kulübün Resmiyet Kazanması
23 Temmuz 1908'de mutlakiyet dönemi bitmis, mesrutiyet ilan edilmisti. Bu insanlarin daha da özgürlesmesi, dolayisiyla da daha rahat spor yapabilmeleri, bir araya gelebilmeleri demekti.
3 Agustos 1909'da da Cemiyetler Kanunu çikarildi. Ayni yil içersinde Tepebasi Kislik Tiyatrosu'nda Beyoglu Mutasarrifi Muhittin Pasa'nin öncülük ettigi spor bayrami yapiliyordu. Azinliklarin kurduklari kulübler oradaydi. Dört Rum kulübü ilgi çekiyordu. Fakat bayramda bir tek Türk spor kulübü yoktu. Sadece birkaç Türk zabiti davetliydi. Ve onlarin arasinda Besiktas'li Refik, Mazhar, ve Fuat Bey'ler de vardi.
Muhittin Pasa spor yapan gençleri hayranlikla izledi, zaman zaman da alkisladi. Dayanamadi, "Su gençleri gipte ile izliyorum. Surada bir Türk kulübü neden yok? Halbuki bir kulübümüzü de törende görmeyi ne kadar arzu ederdim, bilemezsiniz." dedi.
Fuat Bey atildi:
- Pasam, aslinda 6 yildan beri Besiktas'ta böyle bir kulüb var. Ama biliyorsunuz ortami. Çalismalar gizli yapildi. Eger izin verirseniz...
- Yaa... Neden benim haberim yok? Hemen harekete geçilsin. Her türlu yardima hazirim. Vakit kaybetmeden gidin ve bana istidayi getirin.
Bunu takiben hemen toplandilar. Artik mektep olmayip kulüp olduklarina dair bir karari onayladiktan sonra da adlarini Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü olarak degistirdiler.
Fuat Balkan ve Umumi Katip Hüsnü Bey Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü'nün nizamnamesini hazirladi. Mazhar Kazanci istidayi imzaladi. Istida Beyoglu Mutassarrifligi'nin Cemiyetler Defteri'nin 468. sayfasina 26 Ocak 1326 (1910 miladi) tarih ve 1760 numarayla kaydedildi. Ve tasdik edilen 185 sayili tescil belgesi verildi.
Sükrü Pasa baskanliginda olusturulan ilk resmi yönetim kurulunda su isimler yer aliyordu: Ziyaein Karamürsel, Sevket Cenani, Ahmet Pasa, Mazhar Kazanci, Fuat Balkan, Ahmet Fetgeri, Mehmet Ali Fetgeri, Hüseyin Hüsnü.
Besiktas, Cemiyetler Kanunu'nun kabülünden sonra resmiyet kazanmis ilk Türk spor kulübü olarak tarihe geçti. Besiktas semtinin Akaretler bölgesinde Sair Nedim Caesi'ndeki Sulh Mahkemesi binasi lokal olarak belirlendi. Ancak burasi küçük olup kulüp hizla büyüyordu.
Daha sonra Akaretler'deki 84 numarali binaya tasinildi. Binanin arkasi tam 600 altin harcanarak spor sahasi yapildi. Malzemeler alindi. Kulüp artik tesis ve lokale de kavusmustu.
Neden Siyah-Beyaz ?
Balkan savasindan Osmanli imparatorlugu yenik cikmisti. Koskoca Balkan topraklari artik yoktu. Ülkede bu durum büyük üzüntü yaratti. Özellikle gençler savasin sonucunu uzun süre kabullenemediler. Bu ortamda, adi daha sonra Besiktas Osmanli Jimnastik Kulübü olarak degistirilen kulübün üyeleri Balkan savaslarinda verilen kayiplarin anisina renkleri içinde bulunan kirmiziyi siyaha çevirmeye ve Balkan topraklari geri alinincaya kadar spor alanlarinda siyah-beyaz renklerle mücadele vermeye karar verirler.
Ama ondan sonraki yillarda Balkan topraklari geri alinamadigindan Besiktas'in renkleri kirmizi-beyaz'a döndürülmeden siyah-beyaz olarak kalir.
Arabacılar Takımı Değil, Arabalılar Takımı
Ahmet Fetgeri Bey'in agzindan :
"Her bir devrin ileri gelenlerinin çocuklari olan pasazadeler, idman mahalli olan Osman Pasa Konagi'na gidip gelirken Dolmabahçe Saray arabalarindan istifade etmeye baslamislardi. Her hareketin goze battigi ve dedikodu mevzugu oldugu o günlerde yapilan bu seyahatler, halkin arkadaslarimiza "Saray arabalariyla gezen gençler", "Saray arabalilar" ve "ARABALILAR" seklinde isimler takmalarina sebep olmustur. O zamanlar samimi ve sicak bir ifadenin mahsulü olan bu tabirler, her halde zaman geçtikçe rakip taraftarlarca istismar edilerek "ARABACILAR" olarak degismis olacak..."